Son zamanlarda şirket kuruluşlarının artması ile birlikte yeniden gündeme gelen ve birçok firma sahibi tarafından tarafımıza sorulan bir soru
Aşağıda belirtecek olduğumuz kriterlere uyuyorsanız “EVET” şirketinizde sözleşmeli olarak avukat bulundurmalısınız.
Şirketlerde sözleşmeli olarak Avukat bulundurma zorunluluğu, Türk Ticaret Kanununun 272 nci maddesinde ön görülen esas sermaye miktarının beş katı (250.000 TL) veya daha fazla esas sermayesi bulunan Anonim Şirketler ile üye sayısı yüz (100) veya daha fazla olan Yapı Kooperatifleri sözleşmeli bir avukat bulundurmak zorundadır.
Kanun’da ki sermaye miktarının beş katı ifadesinin yorumlanması için Türk Ticaret Kanun’undaki esas sermaye miktarına bakılmalıdır. Çünkü bahse konu Kanun’un yürürlük kazandığı tarih itibari ile yürürlükte olan Mülga 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 272’nci maddesindeki düzenlemenin aynen korunduğu yürürlükteki 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 332’nci maddesi ile ön görülen esas sermaye miktarı 50.000 TL’dir. Bu bağlamda, esas sermaye miktarı 250.000 TL ve üzerinde olan anonim şirketlerin sözleşmeli bir avukat bulundurmak zorunda oldukları açıktır. Bu zorunluluk, kuruluş esas sermayesi 250.000 TL ve üzeri olan anonim şirketlerde tüzel kişilik kazanılması ile birlikte; kuruluş esas sermayesi 250.000 TL’nin altında ancak sermaye artırımı sonrasında esas sermaye miktarı 250.000 TL ve üzerine çıkan anonim şirketlerde ise, sermaye artırımına ilişkin genel kurul kararının ticaret siciline tescil ettirildiği anda doğmaktadır.
1136 sayılı Avukatlık Kanun’un 35’inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre, esas sermayesi 250.000 TL ve üzeri olduğu halde sözleşmeli avukat bulundurma yükümlülüğünü yerine getirmeyen anonim şirketlere Cumhuriyet Savcısı tarafından, sözleşmeli avukat tayin etmedikleri her ay için, sanayi sektöründe çalışan onaltı yaşından büyük işçiler için suç tarihinde yürürlükte bulunan, asgari ücretin iki aylık brüt tutarı kadar idari para cezası verilir. Bu bağlamda, sözleşmeli avukat bulundurmayan anonim şirketlere şirket merkezinin bulunduğu yerdeki Cumhuriyet Savcısı tarafından verilecek idari para cezası, 2018 döneminde her ay için iki aylık brüt asgari tutar 2.029,50 TL x 2 = 4.059 TL (Aylık) olarak uygulanacaktır.
Bu konu hakkında bir çok tartışma konusu ve görüş bulunmaktadır. Kriterlerin herhangi bir objektif karardan uzak olduğunu anlamak için, 10.000.000 TL sermayeye sahip bir Limited Şirketin avukat bulundurma zorunluluğu yokken 250.000 TL ve üzeri sermayesi olan Anonim Şirketin avukat bulundurma zorunluluğu vardır. Yada 2.000 üyesi olan üretici ve tüketici kooperatifinin avukat bulundurma zorunluluğu yokken 100 üyesi olan yapı kooperatifinin avukat bulundurma zorunluluğu vardır.
Yeni kurulmuş ve gayri faal olan bir Anonim Şirket için sermayesi 250.000 TL üzerinde olduğu için avukat bulundurma yaptırımı ve yükümlülüğü ağır ekonomik şartlar doğurabilir.
Diğer bir şekilde şirketlerin faal olup olmadığı, halka arz olup olmadığı, aylık yada yıllık ciro rakamları, aktif büyüklükleri, çalışan sayısı, ortak sayısı, gayrimenkul yapısı, bağımsız denetime tâbi olup olmadığı gibi yapıları veya nitelikleri dikkate alınarak ölçütler oluşturulmasının doğru olacağını savunan ve düşünenler bulunmaktadır.